Küresel piyasaların gözde piyasalarından olan vadeli işlem ve opsiyon borsaları; Türk piyasaları, iş dünyası ve yatırımcıları için de çok önemlidir. Vadeli işlem ve Opsiyon Borsası (VOB), 2023 hedefleri kapsamında Türkiye’nin dünyanın sayılı finans merkezleri arasına girmesi vizyonuyla 2013 yılında Borsa İstanbul çatısı altına girmiştir.
Dünya türev piyasaları içinde çok önemli bir konumda olan Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nın (VİOP) temellerini oluşturan VOB, Türkiye’de finans piyasalarının güçlenmesi, türev ürünlerin çeşitliliği, kurumsal ve bireysel yatırımcıların daha etkin risk yönetimi yapabilmeleri amacıyla 4 Şubat 2005 tarihinde kurulmuştur. Kurulduğu günden itibaren hızla büyüyen VOB, kurulduğunda 34 olan üye sayısını 2011 yılında 99’a çıkarmıştır. Kısa sürede de dünyada en hızlı büyüyen ilk üç borsa arasına girmiştir.
VOB, Borsa İstanbul bünyesine girmeden önce Türkiye’de ilk opsiyon işlemlerinin yapıldığı piyasa olarak yatırımcılara güvenli bir ortamda finansal ürün çeşitliliği fırsatı sunulmasında mihenk taşı olmuştur.
VOB’un yüzde yüzünün Borsa İstanbul’un bünyesine girmesi ile birlikte VİOP ile birleşmiş ve VOB bünyesinde işlem gören tüm ürünler VİOP bünyesine transfer olarak VİOP’ta işlem gören ürün çeşitliği daha da zenginleşmiştir.
VOB’un Borsa İstanbul’a devrinin kazanımları neler oldu?
VOB-VİOP birleşmesi ile birlikte, 2013 yılı itibari ile gerek türev piyasalar gerekse vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri küresel platformda yabancı ve yerli yatırımcının beklentilerini karşılama noktasında daha yüksek performanslı ürünleri sunma altyapısını kazanmıştır.
VOB’un Borsa İstanbul’a devri ve VİOP ile birleşmesinin diğer bir kazanımı ise yatırımcılar aynı işlem platformu üzerinden çok çeşitli enstrümanlara yatırım yapma imkânı kazanmışlardır. Yatırımcı Borsa İstanbul bünyesine giren VOB, VİOP ve diğer piyasaların ürünlerine aynı işlem platformu üzerinden yatırım yapma imkânını kazanmıştır. Böylece Borsa İstanbul ve alt piyasaları yurtdışı piyasalar ile rekabet imkanı kazanırken aynı zamanda da yatırımcı daha likit bir piyasada işlem yapabilme ayrıcalığına kavuşmuştur.
VİOP’un alt segment pazarları
VOB’un Borsa İstanbul’a devri, VİOP ile birleşmesinin yarattığı sinerji ile bugün VİOP dünyanın popüler türev piyasaları arasına girmiştir. VİOP’un alt segmenti olarak 10 pazar faaliyet göstermektedir. VİOP’un alt segmenti olarak faaliyet gösteren pazarlar şunlardır;
- Döviz Türev Pazarı
- Elektrik Türev Pazarı
- Emtia Türev Pazarı
- Endeks Türev Pazarı
- Kıymetli Madenler Türev Pazarı
- Pay Türev Pazarı
- Yabancı Endeksler Türev Pazarı
- Metal Türev Pazarı
- BYF Türev Pazarı
- Faiz Türev Pazarı
VİOP’ta nasıl oynanır?
VOB’un Borsa İstanbul’a devri, VİOP ile birleşmesi sonrası ürün çeşitliliği artan, uluslararası borsalarla yapmış olduğu anlaşmalarla alt yapı yatırımlarına yönelen VİOP’ta oynamak (bilinen söylemi) çok kolaydır. VİOP’ta oynamak (yatırım yapmak) isteyen yatırımcılar lisanslı bir aracı kurumda açacakları VİOP müşteri hesabı üzerinden online olarak kolaylıkla alım v satım işlemi yapabilirler. Hisse senedi, döviz, altın, pamuk, endeks sözleşmeleri fiyatların hem düşüşüne hem de yükselişine yatırım yapabilirler. VİOP piyasasının kaldıraç özelliğinden faydalanarak küçük teminatlarla spot piyasalarda işlem gören finansal ürünlere yatırım yapabilir.
