Temettü kelime olarak Arapça kökenlidir ve kar payı anlamına gelir. Şirketlerin bir yıllık ya da belirli bir dönem faaliyetleri üzerinden dağıttıkları kar payına temettü denir.
Şirket ortaklarının ve halka açık şirketlerde tüm hissedarların yani pay sahiplerinin dağıtılan temettüden pay alma hakları vardır. Ortakların yani hisse senedi sahiplerinin ne kadar temettü alacağı ise sahip oldukları hisse senedi miktarıyla ilgilidir. Fakat bazı dönemlerde şirketler temettü dağıtmak yerine sermayeye karı ilave etme kararı alabilirler.
Borsada temettü neden önemlidir?
Hisse senedi yatırımcıları için yatırım yaptıkları şirketin temettü (kar payı) verme potansiyeli ve temettü politikaları çok önemlidir. Temettü potansiyeli yüksek şirketlerin hisseleri borsa yatırımcısı tarafından yoğun ilgi görür.
Borsada temettü politikası beğenilen şirketler ve yüksek oranda temettü verme potansiyeli olan şirketlerin hisselerine ilginin yoğun olması ise hisse fiyatlarına pozitif yansır. Temettü beklentisi düşük olan ya da temettü politikası beğenilmeyen şirketlerin hisse fiyatları ise düşer. “Temettü borsanın kalbidir” piyasa deyiminden hareketle temettünün yatırım kararlarında ne kadar etkili olduğunu tekrar belirtmekte fayda var.
Hisse senedinin alınmasın yani yatırımının altında iki unsur vardır. Birincisi fiyat hareketleri nedeniyle elde edilen primdir. İkincisi ise temettü gelirdir yani ortak olunan şirketin karından pay almaktır.
Temettü nasıl hesaplanır?
Temettü kavramı; şirketlerin mali dönem sonunda karlı olmaları ve bu karı ortakları ile paylaşma kararı almaları sonrası devreye girer. Şirketin temettü ödeme oranını açıklaması ile hisselerin nominal değeri (1 TL) üzerinden temettü oranı hesaplanır.
Nominal değer*temettü oranı* hisse adedi ile çarpılacak alınacak temettü miktarı bulunabilir. Öncelikle ortaklara dağıtılacak olan temettü, ilgili dönemde ortaklara dağıtılması kararlaştırılan kar miktarının yine ilgili döneme ait hisse senedi sayısı bölünmesi ile bulunur.
Hisse başına temettü= kar payı dağıtım oranı* nominal değer
Temettü dağıtımı sonrası hisse senedi fiyatı nasıl değişir?
Temettü dağıtımı sonrasında hisse fiyatı temettünün miktarı oranında yeniden güncellenir. Temettünün bedelsiz sermaye olarak ödenmesine örnek;
X şirketinin yüzde 50 nakit yüzde 50 bedelsiz temettü dağıttığını farz edelim.
*Şirket yüzde 50 bedelsiz sermaye artırdığı için yeni sermaye 100* 0,5 = 50 milyar TL artar. Yeni sermaye 150 milyar TL olur.
*Hisse senedi sayısı da bedelsiz sermaye artırımı oranında artar. 50 milyon adet olur.
*Yüzde elli nakit ödeme nedeniyle nominal değer 1 TL*0,5=50 kuruş hisse başı nakit temettü.
Temettü ödemesi sonrası bölündükten sonraki ağırlıklı ortalama fiyat = Hisse fiyatı+ Bedelli ödemesi-Temettü geliri/1+Bedelli ödemesi+ Bedelsiz temettü
Bedelsiz sermaye artırımı sonrası hisse fiyatı: 3.5TL+ 0 – 500 / 1+ 0 + %50= 2 TL olur.
Temettü nasıl alınır?
Temettü ödemesi üç şekilde olabilir; nakit, hisse ve kısmı nakit ve hisse olarak temettü dağıtılabilir. Borsada işlem gören şirketlerin temettü ödemeleri otomatik olarak paydaşların yatırım hesabına geçer. Halka açık şirketlerde direkt olarak hesaba nakit yansır.
Temettü ödemesinin hisse olarak verilmesi durumunda ise bedelsiz sermaye artırımı ile temettü ödemesi yapılır. Yatırımcının elindeki hisse miktarı nominal değer üzerinden temettü oranı ile çarpılarak o kadar bedelsiz elde etme hakkı kazanılır.
Borsada yatırım fırsatlarını değerlendirirken aynı zamanda paydaş olmanın verdiği hakları tam kullanmak, hisse fiyatıyla korelasyonunu değerlendirmek istiyorsanız temettü nedir ve temettüye dair tüm konulara daha fazla bilgi almak için www.gcmyatirim.com.tr/viop/ adresini ziyaret edebilirsiniz.
