Türkiye’nin kalkınmasında ve dünyanın en büyük finans merkezleri arasına girme vizyonunda güçlü dinamiklerinden biri olan Borsa İstanbul (BİST), bugün birçok yatırımcının hayallerinin gerçekleştiği bir borsa.
Bora İstanbul’u aslında bilmeyen yok gibidir dolayısıyla Borsa İstanbul nedir sorusunu yatırım fırsatları, piyasanın özellikleri ve bu piyasada nasıl işlem yapılır bakış açısı altına inceleyeceğiz.
İlk sorumuz olan “Borsa İstanbul nedir” i kurumsal ve bireysel yatırımcı için yatırım fırsatları nelerdir açısından cevaplayalım;
Borsa İstanbul; ilk olarak Türkiye’nin en büyük organize borsasıdır. Türk sermaye piyasalarının bel kemiği olan Borsa İstanbul, kanun hükmünde kararname ile kurulmuştur; Borsa İstanbul’da yerli ve yabancı yatırımcı güvenli, şeffaf ve elektronik ortamda halka arz olacak ya da halka daha arz olmuş payları (hisseleri), kıymetli madenleri, tahvil, bono, kıymetli madenleri, sözleşmeleri çok çeşitli sermaye piyasası araçlarına yatırım yapabilir.
Borsa İstanbul kuruluşu amacı gereği bu varlıkların alış ve satışı esnasında emirlerin bir araya gelmesi, fiyatların oluşması, tespit edilmesi, saklanması ve sözleşmede belirtilen diğer işlemlerin yapılmasını sağlar.
BİST bünyesinde dört ana pazar bulunuyor. Bu piyasalar şunlardır;
Pay piyasası; yerli ve yabancı yatırımcının pay (hisse) alımını yaptığı, halk arzların gerçekleştiği piyasadır. Pay piyasasının altın 7 Pazar bulunmaktadır. Bunlar sırasıyla Yıldız Pazar, Ana Pazar, Gelişen İşletmeler Pazarı (GİP), Yakın İzleme Pazarı, Kolektif Yatırım Ürünleri ve Yapılandırılmış Ürünler Pazarı, Nitelikli Yatırımcı İşlem Pazarı, Piyasa Öncesi İşlem Platformu’dur.
Borçlanma Araçları Piyasası; borçlanma araçlarının alınıp satılmasıyla birlikte, repo ve ters repo işlemleri için tek organize piyasadır.
Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP); Türev ürünlerin işlem gördüğü Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası vadeli ve kaldıraçlı bir piyasadır.
Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası; bu piyasada 3 alt piyasa bulunmaktadır. Bunlar kıymetli madenler piyasası, kıymetli madenler ödünç piyasası, elmas ve kıymetli taş piyasasıdır.
Borsa İstanbul’un kısa tarihçesi
Borsa İstanbul’un temelleri neredeyse 150 yıl öncesine dayanıyor. 140 yıl önce Dersaadet Borsası olarak temelleri atılan Borsa İstanbul, 1984 yılında İstanbul Menkul Kıymetler Borsası olarak yeniden düzenlenmiş. Borsa İstanbul’da son değişim ise 2013 yılında oluyor. Dünyanın sayılı borsaları arasında girmesi kapsamında İstanbul Menkul Kıymetler Borsası ismi değiştirilerek Borsa İstanbul adını alıyor. Değişim bununla da kalmıyor ve İstanbul Altın Borsası (İAB), Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası (VOB), Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP), İzmir Vadeli işlem ve Opsiyon Borsa’sı Borsa İstanbul çatısı altına giriyor. Böylece
Borsa İstanbul, dünya borsaları ile işbirliği artırılarak, ilave alt yapı çalışmaları ve stratejik ortaklıklar ile çok daha güçlü bir konumda hedeflerine dev adımlarla ilerliyor.
Borsa İstanbul’da yatırım nasıl yapılır?
Borsa İstanbul’da yatırım yapmak çok kolaydır. Sermaye Piyasası Kurulundan lisanslı bir aracı kurumda açacağınız müşteri hesabı ile online olarak direkt aracı kurum tarafından sunulan işlem platformundan alım ve satım işlemi yapabilirsiniz.
Borsa İstanbul bünyesinde gerek spot piyasa olan Pay Piyasası’nda hisse senetlerine yatırım yapabilirsiniz. Ayrıca türev ve vadeli piyasa VİOP’ta hisse senedinden endekslere, altından dövize, pamuktan fona kadar çok çeşitli varlığa aynı anda kaldıraçlı olarak yatırm yapmak mümkündür. Bilgi için sektörün lider ve ödüllü kurumu GCM VİOP’un uzman kadrosundan yardım alabilirsiniz.